કોલસો અને પેટ્રોલિયમ માનવીઓ માટે અત્યંત ઉપયોગી બળતણો છે. આ પ્રકરણ વધુમાં કુદરતી ગેસ અને વધુ પડતા વપરાશના કારણે પડી રહેલી મુશ્કેલી વિશે વાત કરે છે.

આ પ્રકરણ ધાતુઓ, અધાતુઓ, તેમના ગુણધર્મો અને ઉપયોગો સમજાવે છે.

આ પ્રકરણ વિનાશક અને મૂલ્યવાન પ્રકારના સૂક્ષ્મજીવાણુઓ અને વિવિધ ક્ષેત્રોમાં તેમના મહત્વ વિશે સમજૂતી આપે છે. સ્થાનો જ્યાં સુક્ષ્મસજીવો રહે છે, સુક્ષ્મસજીવો અને આપણે, હાનિકારક સુક્ષ્મજીવો, ખોરાકની જાળવણી, નાઈટ્રોજન ચક્ર આ પ્રકરણમાં આવરી લેવામાં આવેલા કેટલાક પ્રાથમિક વિષયો છે.

આ પ્રકરણમાં આપણે માનવીય અંગો અને વ્યક્તિના વિકાસમાં હોર્મોન્સની ભૂમિકા વિશે શીખીશું.

પ્રકાશના મુખ્ય ગુણધર્મો, અસરો ઉપરાંત નિયમિત પ્રતિબિંબ, વિખરાયેલ પ્રતિબિંબ, પ્રતિબિંબના નિયમો વગેરે વિશે માહિતી આપવામાં આવી છે.

આ પ્રકરણ પ્રકૃતિની અદ્ભુત ઘટના પર પ્રકાશ ફેંકે છે, ઉદાહરણ તરીકે, વીજળી અને ધરતીકંપ.

દહન અને જ્યોતમાં, બાળવા માટેની રાસાયણિક પ્રક્રિયા અને આ પ્રક્રિયા દરમિયાન સર્જાયેલી જ્યોતના પ્રકારોને વિગતવાર સમજવામાં આવેલ છે.

વનસ્પતિ અને પ્રાણીઓનું સંરક્ષણ એ વિજ્ઞાનનો મહત્ત્વનો વિષય છે. આ ભાગ વિદ્યાર્થીઓને માત્ર માનવીય પ્રવૃતિઓ જે કુદરતની વિપુલતાને નકારાત્મક અસર કરે છે તે સમજવા માટે જ નહીં પરંતુ તે ઉપરાંત શિષ્ટાચાર કે જેના દ્વારા તેઓ સજીવસૃષ્ટિના પ્રાણીઓ અને વનસ્પતિને સંભાળી શકે તે માટે પ્રેરિત કરે છે.

આ પ્રકરણમાં હવા અને પાણીના પ્રદૂષણ વિશે વિસ્તૃત ચર્ચા કરવામાં આવી છે.

તે જીવનના મુખ્ય એકમ - કોષ વિશેની માહિતી સમજાવે છે; જેમ કે કોષની શોધ, તેની રચના અને ગુણધર્મો.

આ પ્રકરણ કૃત્રિમ રચના અને પ્લાસ્ટિક, જેનો ઉપયોગ વિવિધ હેતુઓ માટે થાય છે; તેની સમજૂતી આપે છે.

આ પ્રકરણ ઉપજની રચના અને તેમના વહીવટ સાથે સંબંધિત ગ્રામીણ પ્રથાઓ સમજાવે છે. તેમાં વિવિધ લણણીની પદ્ધતિઓ, તેમની આબોહવા અને પૌષ્ટિક જરૂરિયાતો અને પાકના વ્યાપક સુધારા માટે જમીનની તૈયારીનો સમાવેશ થાય છે.

આ પ્રકરણ અવકાશી પદાર્થો વિશે સમજાવે છે. તે વસ્તુઓની સ્થિતિ, તેમની રચના અને કેન્દ્રિયતા આ પ્રકરણમાં દર્શાવવામાં આવી છે

આ પ્રકરણ વિદ્યાર્થીઓને બળ અને દબાણની સમજણ પૂરી પાડે છે.

આ પ્રકરણમાં, આપણે સમજીશું કે ધાતુઓ, ઉદાહરણ તરીકે, તાંબુ અને એલ્યુમિનિયમ વીજળીનું વહન કરે છે જ્યારે રબર, પ્લાસ્ટિક અને લાકડું વીજળીનું વહન કરતા નથી.

આ પ્રકરણ અવાજ અને ઘોંઘાટ વચ્ચેના તફાવત વિશે વાત કરે છે. ધ્વનિ પ્રદૂષણ, તેના કારણો, અસરો અને નિયંત્રણના પગલાં પ્રકરણના અંતમાં સમજાવવામાં આવ્યા છે.

ઘર્ષણ ભૌતિકશાસ્ત્રનો એક આવશ્યક વિભાગ છે, જે ગતિના સમર્થન અથવા વિરોધનું સંચાલન કરે છે. તેના કારણો, અસરો, ઉપયોગો અને અન્ય મુખ્ય ગુણધર્મો વિશે આ પ્રકરણમાં વાત કરવામાં આવી છે.

તે જીવોમાં પ્રજનનની પદ્ધતિઓ અને પ્રક્રિયા સમજાવે છે. પ્રજનન જાતિને ચાલુ રાખવા માટે મૂળભૂત છે.